بررسی بازده شرکتها به منظور ارزیابی اثر انتقال مالکیت به بخش خصوصی

چکیده
یکی از موضوعاتی که امروزه توجه بسیاری از اقتصاد دانان را به خود جلب کرده است، موضوع واگذاری سهام دستگاههای دولتی به بخش خصوصی است. درمورد کارایی و اثربخشی برخی از شرکتها به بخش خصوصی در میان اقتصاددانان و پژوهشگران بحث و اختلاف نظر وجود دارد. از اهداف اصلی خصوصی سازی را افزایش کارایی بنگاههای دولتی ذکر کرده اند ولی تجربه خصوصی سازی به عنوان راه حل مناسبی برای حل مشکلات دولت و پیشرفت اقتصادی به اثبات نرسیده است. در این تحقیق تلاش گردیده از طریق سنجش کارایی شرکتها موفقیت در امر خصوصی سازی مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور بازده های سودآوری که از معیارهای مورد توجه استفاده کنندگان صورتهای مالی می باشد را در مقاطع مختلف مورد آزمون قرار داده که در این راستا 35 شرکت از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در بخش خصوصی فعالیت دارند در بازه زمانی 1386تا 1392 مورد بررسی قرار گرفته اند. این تحقیق شامل متغیرهای مستقل خصوصی سازی و درصد خصوصی سازی می باشد؛ جهت مقایسه اقلام بازده های سودآوری قبل و بعد از خصوصی سازی از آزمون t با نمونه های زوجی و جهت سنجش سطوح مختلف واگذاری در قالب درصدهای مشخص از آزمون t نمونه مستقل استفاده گردیده است. با توجه به تجزیه و تحلیل صورت گرفته برای متغیرهای پژوهش چنین حاصل گردید که بین بازده فروش شرکتها قبل و بعد از خصوصی‌سازی تفاوت معناداری وجود دارد. بین بازده دارایی شرکتها قبل و بعد از خصوصی‌سازی تفاوت معناداری وجود دارد. بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکتها قبل و بعد از خصوصی‌سازی تفاوت معناداری وجود دارد. تجزیه و تحلیل صورت گرفته در خصوص سطوح مختلف واگذاری چنین حاصل گردید که درصد بالای خصوصی‌سازی بر بازده فروش اثرگذار نیست. درصد بالای خصوصی‌سازی بر بازده دارایی اثرگذار است. درصد بالای خصوصی‌سازی بر بازده حقوق صاحبان سهام اثرگذار است.
واژگان کلیدی: خصوصی سازی، بازده فروش، بازده دارایی، بازده حقوق صاحبان سهام


فهرست مطالب
عنوان صفحه

چکیده 1
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1: مقدمه 3
1-2: بيان مسئله 3
1-3: ضرورت انجام تحقیق 6
1-4: فرضیات تحقیق 7
1-5: اهداف تحقیق 7
1-6: روش تحقیق 8
1-7: ابزار جمع آوری اطلاعات 10
1-8: چالش های پیش رو 10
1-9: قلمرو پژوهش 10
1-10: واژه های کلیدی 11
فصل دوم:ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1: مقدمه 13
2-2: شواهد و تجربیات خصوصی سازي 15
2-3: خصوصی سازی 16
2-4: خصوصی سازي در کشورهاي پیشرفته سرمایه داري 17
2-5: مفهوم خصوصی سازی 18
2-6: تعاریف خصوصی سازی 19
2-7: خصوصی سازی واقعی، دمیدن روح تازه در کالبد اقتصاد بیمار دولتی 21
2-8: روش های خصوصی سازی 23
2-9: دلایل خصوصی سازی 24
2-10: اهداف خصوصی سازی 26
2-11: موانع خصوصی سازی در ایران 27
2-12: مکانیسم خصوصی سازی 31
2-13: شرکت مادر تخصصی 33
2-14: خصوصی سازی از منظر قوانین 33
2-15: سياست هاي كلي اصل 44 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران 39
2-17: سازمان خصوصیسازی 45
2-18: نسبت های مالی 46
2-19: نسبت های سودآوری 47
2-20: کارایی 47
2-21: انگیزه ها و ویژگی های شرکتهای خصوصی در مقایسه با بخش دولتی 49
2-22: سودآوری و کارایی مدیریتی 51
2-23: تحلیل و تفسیر نسبت ها ی سودآوری 51
2-24: محدودیت نسبت ها 55
2-25: پیشینه تحقیق 57
فصل سوم:روش شناسی تحقیق
3-1 مقدمه 67
3-2: روش تحقیق 68
3-3: ابزار گردآوری داده ها 68
3-4: روش تجزیه تحلیل داده ها 69
3-5 : جامعه آماري و نمونه آماری 70
3-6: الگوی تحقیق، فرضیات و متغیرها 71
3-7: نتیجه گیری 73
فصل چهارم:تجزيه و تحليل داده های تحقیق
1-4: مقدمه 75
4-2: آماره‌های توصیفی متغیرهای تحقیق 75
4-3: بررسی وضعیت توزیع متغیرها 76
4-4: بررسی فرضیات مقایسه عملکرد در سالهای قبل و بعد از خصوصی سازی 76
4-5: بررسی فرضیات مقایسه عملکرد شرکتهای واگذار شده در سطوح مختلف واگذاری 80
فصل پنجم:نتيجه گيري
5-1: خلاصه پژوهش 85
5-2: نتیجه گیری و تحليل يافته هاي پژوهش 85
5-3: پيشنهادات 86
منابع و مآخذ فارسي و منابع خارجی 88
Abstract 92


فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 3-1: تکنیک غربالی 70
جدول 4-1: آماره‌های توصيفي متغيرهاي تحقيق 75
جدول 4-2: آماره‌های توصيفي متغيرهاي تحقيق 76
جدول 4-3: سطوح معنی‌داری آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیرهای تحقیق 76
جدول 4-4: آمار توصیفی مربوط به بازده فروش در دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 77
جدول 4-5: همبستگی بین دو متغیر جفتی 77
جدول 4-6: آمار استنباطی مربوط به آزمون تفاوت میانگین بازده فروش در دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 78
جدول 4-7: آمار توصیفی مربوط به بازده دارایی در دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 78
جدول 4-8: همبستگی بین دو متغیر جفتی 78
جدول 4-9: آمار استنباطی مربوط به آزمون تفاوت میانگین بازده دارایی در دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 79
جدول 4-10: آمار توصیفی مربوط به بازده حقوق صاحبان سهام دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 79
جدول 4-11: همبستگی بین دو متغیر جفتی 80
جدول 4-12: آمار استنباطی مربوط به تفاوت میانگین بازده حقوق صاحبان سهام در دو زمان قبل و بعد از خصوصی‌سازی 80
جدول 4-13: آمار توصیفی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی سازی بر بازده فروش 81
جدول 4-14: آمار استنباطی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی سازی بر بازده فروش 82
جدول 4-15: آمار توصیفی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی سازی بر بازده دارایی 82
جدول 4-16: آمار استنباطی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی‌سازی بر بازده دارایی 82
جدول 4-17: آمار توصیفی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی سازی بر بازده حقوق صاحبان سهام 83
جدول 4-18: آمار استنباطی آزمون t مربوط به تاثیر خصوصی‌سازی بر بازده حقوق صاحبان سهام 83

فهرست علامت¬ها و اختصارها
معادل فارسی علامت معادل انگلیسی
بازده حقوق صاحبان سهام ROE Return On Equity
بازده دارایی ROA Return On Assets
تولید ناخالص داخلی GDP Gross domestic product